Polazeći od toga daje poljoprivreda djelatnost koja se bavi biološkom transformacijom živih životinja i biljaka u poljoprivredne proizvode namijenjene prodaji, razumljivo je da upravljanje pravnog lica i u ovoj djelatnosti zahtijeva računovodstvena evidentiranje.
Zbog specifičnosti ove djelatnosti, računovodstveni tretman reguliran je posebnim standardom MRS - 41 Poljoprivreda.
Ovaj standard propisuje računovodstveni tretman bioloških sredstava tokom perioda rasta i oplodnje, kao i početno mjerenje poljoprivrednih proizvoda u trenutku žetve, odnosno ubiranja.
Standard MRS - 41 zahtijeva mjerenje po fer vrijednosti umanjenoj za procijenjene troškova prodaje od početnog priznavanja bioloških sredstava pa sve do trenutka ubiranja, osim kada se fer vrijednost pri početnom priznavanju ne može tačno utvrditi. Ovaj standard, također, zahtijeva da se promjena fer vrijednosti umanjena za procijenjene troškove prodaje bioloških sredstava uključi u neto dobit ili gubitak za razdoblje u kojem je nastala.
Također MRS - 41 zahtijeva da se državne subvencije, koje se odnose na biološka sredstva, vrednuju po fer vrijednosti umanjenoj za troškove prodaje i da se priznaju kao prihod kada se te subvencije od države dobiju.
Ovaj standard se primjenjuje u računovodstvu sljedećih stavki, ali samo ako su povezane sa poljoprivrednom djelatnošću i to:
- biološka sredstva
- poljoprivredni proizvodi u trenutku ubiranja
- državne pomoći definisane u paragrafima 34. i 35.
MRS 20 - Računovodstvena obuhvatanje državnih donacija i objavljivanje državne pomoći. Prema Kontnom okviru biološka sredstva su grupisana u sljedeće grupe konta:
- konto 040 - šume
- konto 041 - višegodišnji zasadi
- konto 042 - osnovno stado
- konto 045 - biološka sredstva u pripremi
- konto 047 - avansi za biološka sredstva
Ispravka vrijednosti iz osnova obračunate amortizacije, odnosno iz osnova usklađivanja vrijednosti bioloških sredstava, iskazuje se na posebnom analitičkom kontu u okviru dotičnog biološkog sredstva. Šume kao stalno sredstvo obuhvataju šumske pojaseve, ukrasne zasade, plantaže šuma i prirodne šume.
Gazdovanje šumama uglavnom se bave specijalizirani privredni subjekti koji izvor prihoda ostvaruje održavanjem, obnavljanjem i korištenjem njene drvne mase.
Šume kao prirodno bogatstvo ne podliježu amortizaciji. Osnovno stado kao stalno sredstvo najviše je zastupljena u strukturi imovine poljoprivrednih organizacija koje se bave stočarstvom . Osnovno stado sačinjavaju proizvodna i radna stoka i stočni podmladak. Vrijednost stoke vodi se po fer vrijednosti. Obračun amortizacije osnovnog stada počinje prilikom stavljanja radne i priplodne stoke u upotrebu, odnosno kada se grla počnu koristiti za rad i priplod.
Dugogodišnji zasadi (voćnjaci , vinogradi i hmeljnici, brzorastuće drveće) imaju veliku ekonomsku važnost jer služe u ishrani stanovništva i snabdijevanju prerađivačke industrije. Višegodišnji zasadi podliježu obavezi amortizacije. Za zemljište na kojem se obavlja poljoprivredna djelatnost pravno lice primjenjuje MRS 16 - Nekretnine, postrojenja i oprema ili MRS 40 - Ulaganje u nekretnine. Nematerijalna sredstva povezana sa poljoprivredom se tretiraju u skladu sa MRS - 38.
U skladu sa MRS 41 biološka sredstva se mogu vrednovati po fer vrijednosti ili po nabavnoj vrijednosti, uz obračun amortizacije i testiranje na umanjenje vrijednosti. Ako se biološko sredstvo ne amortizuje gubici/rashodi se knjiže u korist analitičkog konta ispravke vrijednosti odgovarajućeg biološkog sredstva, a na teret konta 644 - Smanjenje vrijednosti biološkog sredstva koje se ne amortizuje, a ako se biološko sredstvo amortizuje, ispravka vrijednosti se knjiži na teret konta 330 - Revalorizacione rezerve iz osnova revalorizacije stalnih sredstava, a u slučaju razlike razlika se knjiži na teret konta 583 - Umanjenje vrijednosti bioloških sredstava za koja se obračunava amortizacija.
Dobici/prihodi iz osnova usklađivanja vrijednosti bioloških sredstava knjiže se na teret dotičnog biološkog sredstva, a u korist konta 641 - Povećanje vrijednosti biološkog sredstva koje se ne amortizuje, odnosno konta 330 - Revalorizacione rezerve iz osnova revalorizacije stalnih sredstava, odnosno u korist konta 683 - Prihodi od usklađivanja vrijednosti bioloških sredstava za koja se obračunava amortizacija do visine rashoda koji su ranije knjiženi na kontu 583 - Umanjenje vrijednosti bioloških sredstava za koja se obračunava amortizacija.
Knjiženjem ulaganja u biološka sredstva iskazuju se ulaganja u ova sredstva, od početka pribavljanja do osposobljavanja za korištenje na kontu 045 - Biološka sredstva u pripremi.
Na kontu 047 - Avansi za biološka sredstva, iskazuju se dati avansi za pribavljanje ovih sredstava. Primjena MRS - 41 se računovodstveno evidentira u skladu sa MRS - 8 Računovodstvene politike, promjene računovodstvenih procjena i greške.
Utvrđivanje fer vrijednosti
1. Fer vrijednost biološke imovine 100.000 KM
Minus:
Troškovi do mjesta prodaje -15.000 KM
Fer vrijednost umanjena za troškove do mjesta prodaje 85.000 KM
Knjigovodstvena vrijednost biološke imovine 40.000KM
Povećanje fer vrijednosti - dobitak 45.000KM
- Nabavna vrijednost 35.000 KM
- Ulazni PDV iznosi 5.950KM (17%)
- Faktura je plaćena sredstvima sa žiro-računa
Zbog specifičnosti ove djelatnosti, računovodstveni tretman reguliran je posebnim standardom MRS - 41 Poljoprivreda.
Zbog specifičnosti ove djelatnosti, računovodstveni tretman reguliran je posebnim standardom MRS - 41 Poljoprivreda.Ovaj standard propisuje računovodstveni tretman bioloških sredstava tokom perioda rasta i oplodnje, kao i početno mjerenje poljoprivrednih proizvoda u trenutku žetve, odnosno ubiranja.
Standard MRS - 41 zahtijeva mjerenje po fer vrijednosti umanjenoj za procijenjene troškova prodaje od početnog priznavanja bioloških sredstava pa sve do trenutka ubiranja, osim kada se fer vrijednost pri početnom priznavanju ne može tačno utvrditi. Ovaj standard, također, zahtijeva da se promjena fer vrijednosti umanjena za procijenjene troškove prodaje bioloških sredstava uključi u neto dobit ili gubitak za razdoblje u kojem je nastala.
Također MRS - 41 zahtijeva da se državne subvencije, koje se odnose na biološka sredstva, vrednuju po fer vrijednosti umanjenoj za troškove prodaje i da se priznaju kao prihod kada se te subvencije od države dobiju.
Ovaj standard se primjenjuje u računovodstvu sljedećih stavki, ali samo ako su povezane sa poljoprivrednom djelatnošću i to:
- biološka sredstva
- poljoprivredni proizvodi u trenutku ubiranja
- državne pomoći definisane u paragrafima 34. i 35.
MRS 20 - Računovodstvena obuhvatanje državnih donacija i objavljivanje državne pomoći. Prema Kontnom okviru biološka sredstva su grupisana u sljedeće grupe konta:
- konto 040 - šume
- konto 041 - višegodišnji zasadi
- konto 042 - osnovno stado
- konto 045 - biološka sredstva u pripremi
- konto 047 - avansi za biološka sredstva
Ispravka vrijednosti iz osnova obračunate amortizacije, odnosno iz osnova usklađivanja vrijednosti bioloških sredstava, iskazuje se na posebnom analitičkom kontu u okviru dotičnog biološkog sredstva. Šume kao stalno sredstvo obuhvataju šumske pojaseve, ukrasne zasade, plantaže šuma i prirodne šume.
Gazdovanje šumama uglavnom se bave specijalizirani privredni subjekti koji izvor prihoda ostvaruje održavanjem, obnavljanjem i korištenjem njene drvne mase.
Šume kao prirodno bogatstvo ne podliježu amortizaciji. Osnovno stado kao stalno sredstvo najviše je zastupljena u strukturi imovine poljoprivrednih organizacija koje se bave stočarstvom . Osnovno stado sačinjavaju proizvodna i radna stoka i stočni podmladak. Vrijednost stoke vodi se po fer vrijednosti. Obračun amortizacije osnovnog stada počinje prilikom stavljanja radne i priplodne stoke u upotrebu, odnosno kada se grla počnu koristiti za rad i priplod.
Dugogodišnji zasadi (voćnjaci , vinogradi i hmeljnici, brzorastuće drveće) imaju veliku ekonomsku važnost jer služe u ishrani stanovništva i snabdijevanju prerađivačke industrije. Višegodišnji zasadi podliježu obavezi amortizacije. Za zemljište na kojem se obavlja poljoprivredna djelatnost pravno lice primjenjuje MRS 16 - Nekretnine, postrojenja i oprema ili MRS 40 - Ulaganje u nekretnine. Nematerijalna sredstva povezana sa poljoprivredom se tretiraju u skladu sa MRS - 38.
U skladu sa MRS 41 biološka sredstva se mogu vrednovati po fer vrijednosti ili po nabavnoj vrijednosti, uz obračun amortizacije i testiranje na umanjenje vrijednosti. Ako se biološko sredstvo ne amortizuje gubici/rashodi se knjiže u korist analitičkog konta ispravke vrijednosti odgovarajućeg biološkog sredstva, a na teret konta 644 - Smanjenje vrijednosti biološkog sredstva koje se ne amortizuje, a ako se biološko sredstvo amortizuje, ispravka vrijednosti se knjiži na teret konta 330 - Revalorizacione rezerve iz osnova revalorizacije stalnih sredstava, a u slučaju razlike razlika se knjiži na teret konta 583 - Umanjenje vrijednosti bioloških sredstava za koja se obračunava amortizacija.
Dobici/prihodi iz osnova usklađivanja vrijednosti bioloških sredstava knjiže se na teret dotičnog biološkog sredstva, a u korist konta 641 - Povećanje vrijednosti biološkog sredstva koje se ne amortizuje, odnosno konta 330 - Revalorizacione rezerve iz osnova revalorizacije stalnih sredstava, odnosno u korist konta 683 - Prihodi od usklađivanja vrijednosti bioloških sredstava za koja se obračunava amortizacija do visine rashoda koji su ranije knjiženi na kontu 583 - Umanjenje vrijednosti bioloških sredstava za koja se obračunava amortizacija.
Knjiženjem ulaganja u biološka sredstva iskazuju se ulaganja u ova sredstva, od početka pribavljanja do osposobljavanja za korištenje na kontu 045 - Biološka sredstva u pripremi.
Na kontu 047 - Avansi za biološka sredstva, iskazuju se dati avansi za pribavljanje ovih sredstava. Primjena MRS - 41 se računovodstveno evidentira u skladu sa MRS - 8 Računovodstvene politike, promjene računovodstvenih procjena i greške.
Utvrđivanje fer vrijednosti
1. Fer vrijednost biološke imovine 100.000 KM
Minus:
Troškovi do mjesta prodaje -15.000 KM
Fer vrijednost umanjena za troškove do mjesta prodaje 85.000 KM
Knjigovodstvena vrijednost biološke imovine 40.000KM
Povećanje fer vrijednosti - dobitak 45.000KM
Primjer knjiženja - biološka sredstva:
Nabavka čokota vinove loze za sadnju- Nabavna vrijednost 35.000 KM
- Ulazni PDV iznosi 5.950KM (17%)
- Faktura je plaćena sredstvima sa žiro-računa
